Week van de Debutant: Sarah Sluimer, Timo Bruijns en Antoinette Beumer over debuteren

Sarah Sluimer

Wat waren je expectations vs. reality bij het schrijven van je debuut?

Mijn verwachting was dat ik geen verwachting had. Er komt zoveel uit, er belandt zoveel goed werk vrij snel op de grote stapel. Ik sprak ooit een theatermaker die zei: als er ook maar één iemand per avond in de zaal zit die geraakt wordt door wat ik doe, is het voor mij geslaagd. Zo was het ook voor mij en mijn debuut.
Dit is de politieke versie van mijn antwoord, in werkelijkheid hoop ik natuurlijk de Nobelprijs voor de Literatuur te winnen met slechts één boek op mijn naam en vind ik alles wat verder gebeurt teleurstellend. Maar nu zonder gekheid: ik vind verwachtingen en verlangens bij zo'n geboorte als je debuut te kwetsbaar om uitgebreid te bespreken. Wat ik voor dit boek hoop zou per definitie op onbegrip stuiten bij de anderen, omdat ik alleen maar te weinig of te veel zelfvertrouwen kan tonen.

Wat is het laatste debuut dat je zelf las?

Ik heb onlangs Morgen Komt Liesbeth van Olivier Willemsen nog eens herlezen, nadat ik zijn tweede roman Roza had verslonden. Morgen Komt Liesbeth is wat mij betreft een zeer bewonderenswaardig debuut. Het boek is geschreven vanuit twee jongetjes, die in een Weens appartement zitten te wachten tot een zekere Liesbeth hen eten komt brengen. Onder je ogen ontvouwt zich een intens tragisch verhaal, waarin de wreedheid van de mens door kinderogen wanstaltige proporties krijgt. Een uniek horrorsprookje, gewaagd, gotisch, ontroerend. Willemsen is wat mij betreft een unieke schrijver, met een stem die enorm verschilt van vele anderen. 

Sarahs debuut heet Keizer en gaat over een beroemde toneelregisseur die tekent voor zijn ondergang.

Timo Bruijns

Waar liep je tegenaan bij het schrijven van je debuut?

De tijd! Het is zo moeilijk om uren of misschien wel dagen te blokken om aan een stuk door te schrijven. Gezin, werk, vrienden: alleen dan al is 24 uur per dag te weinig om overal voldoende aandacht aan te besteden. En dan moet je er tussendoor nog even een heel boek uitrammen. Bijna onmogelijk! Ik heb ook meerdere deadlines niet gehaald. Mijn debuut zou eind 2015, begin 2016 uitkomen, het werd februari 2018. Toen ik begon met schrijven had ik een zoon van anderhalf, toen ik klaar was had ik er een van vijf en een van twee en woonde ik in een nieuw huis. Je schrijft, maar het leven raast door. Gelukkig maar, en het is allemaal goed gekomen!

Wat is het laatste debuut dat je zelf las?

Van Ken Kesey: One flew over the cuckoo’s nest. Ik moest wel even controleren of het zijn debuut was, maar dat klopt. De film heb ik een jaar of vijftien geleden gezien, het verhaal was een beetje weggezakt. Maar wat een goed boek! Vooral hoe de hoofdpersoon (McMurphy, Jack Nicholson in de film) wordt neergezet is fantastisch. Zo’n heerlijke braniemaker met humor, die de hele afdeling op stelten zet. Hoeren naar binnen smokkelen, gokken, drinken: daar hou ik van. En ook heel knap hoe je langzaam dat gekkenhuissfeertje wordt ingezogen door de verteller (Chief), die zelf ook in de inrichting zit en waarheid en werkelijkheid door elkaar haalt. Het is in 1962 geschreven, maar het leest toch als een modern boek. One flew east, one flew west… One flew over the cuckoo’s nest. Aanrader! Nu €5 in de Ramsj bij Scheltema.

Timo's debuut heet Bloed is dikker dan water en gaat over opgroeien in een familie uit de arbeidersklasse en over de vraag of je je kunt ontworstelen aan je achtergrond.

Antoinette Beumer

Wat is jouw tip aan schrijvers die willen debuteren?

Ten eerste: realiseer dat je zelf je grootste vijand bent. Laat je niet ontmoedigen. Nooit! Schrijven is blijven zitten en doorgaan, ook als het niet lukt. Kleine tip: eindig iedere dag met een nieuw beginnetje, zodat je nooit met een lege pagina hoeft te beginnen.
Ten tweede: houd je verhaal zolang mogelijk bij je en neem je tijd. Het is een cliché, maar je kunt echt maar één keer debuteren. Dus laat je niet opjagen door redacteuren, uitgevers of nog erger: door jezelf. 
Tenslotte: wees realistisch in je verwachtingen. Er worden helaas niet veel boeken meer gelezen. 

Wat is het laatste debuut dat je zelf las?

Op het moment lees ik De avond is ongemak van Marieke Lucas Rijnveld. Ik ben halverwege en volkomen overdonderd en geïntimideerd.  Wat een beeldend, triest en wonderschoon debuut.  

Antoinettes debuut heet Mijn vader is een vliegtuig en gaat over onverwerkte trauma's, de scheidslijn tussen fictie en realiteit en de al te reële angst om je verstand te verliezen.