De chagrijn
Met een beetje pech werkt de chagrijn in de bediening, zeker als de viering in Amsterdam plaatsvindt loop je deze kans en zul je de hele avond menukaarten, flessen wijn en de gevraagde mayonaise naar je hoofd gegooid krijgen, maar deze chagrijnen kun je nog afstraffen middels de fooi en een vernietigende Tripadvisor-review. Zo niet de Chagrijn die zich in je eigen kring bevindt. Dat mokkende wezen in een hoek, aan het eind van de tafel, met die kop op half zeven, ja juist, die ja, degene die alles verpest, die op de tocht zit of juist te warm, die last heeft van de muziek of het licht of het simpele feit dat de anderen ademhalen en die het toch vreemd genoeg voor elkaar krijgt ieders aandacht te vangen. Zit je lekker? Vraag je altijd aan de chagrijn, niet aan de blije, of de enthousiaste, want die zitten gewoon lekker. De chagrijn nooit. Die zit kut, staat klote, ligt ruk, voelt zich tekort gedaan terwijl iedereen om haar heen bezig is het juist haar naar de zin te maken. Zal ik even een andere stoel voor je pakken? De ober roepen? Dat heb ik weer, zegt de chagrijn en wrikt zich woedend in houdingen en kijkt op haar horloge. Waar de chagrijn is, stokken de gesprekken, heerst besluiteloosheid, vloeit de cortisol door alle aderen, want O God, hoe krijgen we haar blij? Dus we richten een spervuur aan vragen op haar, en houden ons optimisme voor ons. Ja, we worden allemaal een beetje de Chagrijn. Wil je een broodje? Een glaasje wijn? Wil je van bord ruilen? Want de chagrijn bestelt altijd het verkeerde en dat komt nooit door haar, maar door de verwarrende menukaart.
Eén iemand is altijd bijzonder de lul en dat is de Brug. Een lieve tante/nicht/vriendin die van het blij maken van de ander haar levensdoel heeft gemaakt. Die de grote problemen die de chagrijn bewegen, weet te ontfutselen en vertaalt naar ons. ‘Ja, ze moet altijd om zes uur eten, anders krijgt ze hypoglykemie.’ Of: ‘Ze maakt zich zorgen over de rekening, want ze heeft alleen maar een voorgerecht gegeten en één cola gedronken,’ of ‘Ze is eigenlijk heel lief, maar gewoon niet zo sociaal begaafd.’
Soms heeft de chagrijn wel tekst en dat is meestal op het einde en vaak iets in de trant van ‘Schiet eens op,’ ‘Heb je de rekening al gevraagd’, ‘Vertraging, dat heb ik weer’, ‘Laat me gewoon maar even’.
Een golf van opluchting treedt op zodra de chagrijn het pand heeft verlaten, of zelfs maar even naar de wc is, of alvast naar bed. Weg is de zwarte deken, eindelijk mogen we lachen en ons openlijk afvragen wat haar mankeert. Meestal mankeert haar niets. Ze is gewoon wie ze is, de chagrijn, de volwassene die heeft geleerd dat negatieve aandacht ook aandacht is, die van kinds af aan weet dat je met chagrijn zijn oneindig meer macht hebt dan met leuk, lief en aardig zijn. Het beste dat je kunt doen is de Chagrijn negeren. Totaal. En haar een brokje geven iedere keer als ze iets niet-chagrijnachtigs doet. Maar dat durft niemand. Omdat we te lief zijn en allemaal een beetje een Brug.
Deze column verscheen eerder in de LINDA.
