Bericht uit Brighton: Etter en pus (Martijn Rosdorff)

Opeens komt een hele grote harige hond op me af rennen. Ik ben bang voor honden, zeker van grote harige. Ik kan niks anders bedenken dan heel hard 'Oi!!' te schreeuwen. De hond springt tegen me op, maar daar blijft het gelukkig bij.

Zijn eigenaresse - donkergrijze jas, lichtgrijs haar, stevige rubberlaarzen - sist me woedend toe. Ze is er niet van gediend op een dergelijke manier toegesproken te worden. Boos en geschrokken vertel ik haar dat a) ik het niet tegen haar heb maar tegen haar hond, en b) honden aan de lijn moeten op straffe van 500 pond boete.

Haar antwoord is duidelijk: ‘Dit is Engeland, en in Engeland houden we van onze huisdieren. Als dat je niet bevalt weet je wat je te doen staat.’ Ik ben stomverbaasd. Niet omdat ze zo snel hoort dat ik een buitenlander ben, maar simpelweg omdat iemand zoiets tegen mij zegt. Daarna ben ik misselijk en voel een machteloze woede; het liefst zou ik de vrouw kort op haar neus stompen.

Op het internet zwerft misschien wel het smerigste filmpje ooit rond van een man die al jaren een gigantische puist op z’n rug heeft, maatje halve sinaasappel. Zijn ene dochter stelt voor om hem door te prikken met een speld. Haar zus filmt de amateuroperatie met haar mobiel. Zodra de naald in de puist verdwijnt golft een tsunami van etter naar buiten. Als ze in de puist knijpen volgt nog een lange gele rups van een wat dikker type pus.

Sinds het Brexit-weekend moet ik steeds aan dat filmpje denken. Op donderdag 23 juni stemde 52% van de stemmers voor LEAVE. Na het weekend werd bekend dat het aantal gevallen van ‘hate crime’ met een nog veel hoger percentage was gestegen. In mijn Facebook-timeline verschijnen dagelijks persoonlijke ervaringen van mensen die ik zelf ken. Net als ik zijn zij buitenlanders in het Verenigd Koninkrijk. Niemand  van ons is tot nu toe in elkaar geslagen of uitgescholden wegens Pools spreken of het hebben van een donkere teint, maar iedereen kent verhalen van mensen bij wie dat wél is gebeurd. Ze zijn angstig en bezorgd: dit kan hén overkomen.

Een Nederlandse vriend met iets meer pigment dan gemiddeld in het VK, dikke baan in Londen, kijkt op zijn werk elke dag om zich heen en denkt: wie van jullie heeft mij verraden? Want het schelden en het geweld is erg, maar niet het ergste. Het ergste is het weten dat iets meer dan de helft van de Britse kiezers voor LEAVE heeft gestemd. En dat ze je dus niet moeten, als buitenlander.

Kijken de mensen anders naar me als ik een Nederlands telefoongesprek voer in de bus? Of is dat verbeelding? De helft van de mensen in Brighton is niet in het Verenigd Koninkrijk geboren. Zijn de Polen en de Spanjaarden stiller dan normaal?

Af en toe zie je iemand met een veiligheidsspeld op de revers, het nieuwste symbool tegen haat. Moet ik er ook een gaan dragen? Om te laten zien dat ik geen racistische idioot ben? Of is het te provocerend? Uitgescholden word je toch wel. Daarvoor hoef je alleen maar op een fiets te stappen, een duidelijk politiek statement: ‘Ik fiets dus ik ben progressief.’

Ik ben gewend aan de Engelsman achter het stuur, de tegenpool van de stereotype beleefde Brit. ‘You don’t pay no road tax, you fucking fuck!’ roept de huisvader van achter het stuur van zijn rode gezinsvolvo me toe. Daarvoor hoef ik niks geks te doen, fietsershaat borrelt vanzelf naar boven zodra een Engelsman het portier van binnen sluit; fysiek geweld wordt daarbij niet geschuwd.

Toch hielden de Britten zich in het sociale verkeer over het algemeen meestal redelijk in. Ook tegen ons buitenlanders – ‘Met buitenlander bedoel ik jou natuurlijk niet!’

Maar nu niet meer.

De puist is opengeprikt en nog lang niet leeg.

Martijn Rosdorff is journalist en freelance correspondent voor NPO Radio 1 in Engeland, Brighton.