Tussenpoos

Gisteren luisterde ik naar de eerste podcast van Hava Özbas, ‘Tussenpoos’. Ik ontmoette Hava op de Rietveld Academie; ze studeerde af en ik moest beoordelen of zij en haar klasgenoten ‘klaar waren voor de buitenwereld.’ Een eervolle maar onmogelijke taak. Ik besloot van tevoren dat iedereen, ook de geestelijk of lichamelijk gebochelden, klaar waren voor de wereld. Hava schreef een verhaal over een Turks meisje dat leeft in een wereld die niet de hare lijkt. Is derealisatie niet hét klassieke thema in de literatuur?

Een half jaar later vroeg ze me om koffie te drinken bij een Starbucks op Amsterdam Centraal. Ze wilde het over haar novelle hebben. Het schrijven ging stroef maar eigenlijk wist ze heel goed wat ze wilde, kwamen we achter. Ze had geen enkel advies nodig. Ik wenste haar succes.

Omdat het schrijven ook nu even niet meer lukte begon ze een podcast die aan een dagboek deed denken. De eerste aflevering opent met: ‘Ik heb al zolang niet gepraat dat ik niet weet hoe ik klink. Maar ik heb wel zin om te praten.’ Ze zegt dat het niet uitmaakt of er iemand luistert en dat ze van haar vrienden onlangs afscheid had genomen. Ze lijkt op een zoektocht naar zichzelf en manieren om de wereld te begrijpen. Een Amerikaan had haar via Twitter geadviseerd om zich juist te openen als ze zich af wilde sluiten van anderen. Ze zei: ‘Ik merk dat dat heel moeilijk is.’

Deze podcast leek haar poging om de wereld niet uit het oog te verliezen. Ik vond het dapper dat ze twijfel en eenzaamheid met wie dan ook wilde delen. Soms klonk het alsof ze de laatste persoon op deze aarde was. Maar toen klonk er gestommel in huis en zei ze: ‘Als je geluiden hoort, ik woon nog bij mijn ouders.’