Bevrijding

Heel 2019 volgde ik burgemeester Ahmed Marcouch. Onze laatste afspraak was op de kade langs de Rijn. Hij speechte over de oorlog en de bevrijding die nooit echt kwam voor Arnhem. De stad lag in puin en er was geen mens om te bevrijden. Het waaide hard en dat maakte Marcouch slecht verstaanbaar. Eergisteren zaten er mensen langs die kade in de zon, iedere avond wordt er fanatiek gedeald en even terug is er een lijk gedumpt en weer gevonden.

Het was bijna onmogelijk om Marcouch alleen te spreken vorig jaar. De provinciale persvoorlichters nemen hun werk akelig serieus. Na zijn speech aan de kade stelde ik voor om samen met hem terug te lopen naar zijn werkkamer. Zo geschiedde. Toen we, eindelijk samen, over het marktplein liepen, sprak hij over zijn jeugd.

Eergisteren liep ik alleen over het marktplein. Aan de rand van de markt staat het stadhuis met daarnaast Marcouchs werkkamer en balkon. De eerste keer dat ik hem ontmoette was dat in die werkkamer. Hij gaf me een stevige hand en wekte daarmee de illusie twee meter te zijn, al is hij klein van stuk. Hij liet me het balkon van zijn kamer zien, dat uitkeek over de markt, het Paleis van Justitie en het stadsarchief. Ik vroeg of het zijn rookbalkon was. Hij schudde van niet en vertelde dat er vroeger mensen werden opgehangen op de markt. Ik opperde om eens in het stadsarchief te zoeken naar mijn opgehangen voorouders. Hij zei lachend: ‘Kun je doen. Je zult er alleen geen foto’s van vinden in het stadsarchief.’ 

Later, in de zomer, interviewde ik hem op die werkkamer. Het was er bloedheet. Marcouch noemde het een oven en zei: 'Mijn voorganger had een airco, maar dat vond ik niks, zo’n witte pijp uit het raam van zo’n klassiek pand. Ik zet de deur open.'
Marcouch de estheet. 

Het was warm eergisteren en de deur van zijn werkkamer stond open. Even overwoog ik hem te roepen vanaf de straat. Maar wat dan? 

Die nacht lag ik in bed en deed ik geen oog dicht door harde muziek. Een groep mensen leek in een appartement het einde van de wereld te vieren. Er werd niet gespeecht maar wel gezongen. De bevrijding scheen eindelijk doorgedrongen in deze stad. Ik viel in slaap voor het feest ten einde kwam.

***

De raportage 'De slag om Arnhem: hoe burgemeester Marcouch de stad voor zich probeert te winnen' is in zijn geheel te lezen op de website van Vrij Nederland.